Er zijn tegenwoordig zo’n 5 miljoen mantelzorgers in Nederland.

Dit aantal is flink gestegen tijdens de COVID-19 pandemie, omdat mantelzorg de reistijd wegneemt waardoor mantelzorgers hun naasten kunnen blijven zien en verzorgen. Met de stijging van mantelzorgers in Nederland is de populariteit van de mantelzorgwoning in opmars geraakt. Met een mantelzorgwoning is de mantelzorger altijd dichtbij degene waar zij voor zorgen, en hoeven ze zich niet druk te maken over inschrijvingen bij bijvoorbeeld verpleeghuizen, revalidatiecentra of dagbestedingen. Maar wat is een mantelzorgwoning precies? En wat is er allemaal nodig om een mantelzorgwoning aan te bouwen?

Wat is een mantelzorgwoning?

Een mantelzorgwoning is een extra woning op de kavel waar je eigen woning op staat. Deze woning wordt bewoond door degene voor wie gezorgd wordt of door de verzorger. De woning beschikt over alle benodigdheden die nodig zijn om zelfstandig te kunnen wonen, zoals een keuken, een badkamer en een slaapkamer. 

Een mantelzorgwoning kan aangebouwd worden aan een bestaand huis, of kan los gebouwd worden in de tuin. Een garage of een tuinhuis kan ook worden omgebouwd tot een mantelzorgwoning mits deze daarvoor geschikt is. Ook bestaan er kant-en-klare mantelzorgwoningen, die op de kavel kunnen worden geplaatst of aangebouwd kunnen worden. Deze woningen zijn van alle basisbehoeften voorzien en kunnen op maat van behoeften en hulpmiddelen worden gemaakt.

Vergunning nodig of niet?

Voor het aanbouwen van een mantelzorgwoning is geen vergunning nodig, mits deze in hetzelfde gebied komt te staan als een monument of een beschermd stads- of dorpsgezicht. In dit geval is er een vergunning nodig van de gemeente, die op te vragen is bij een WMO-loket (Wet Maatschappelijke Ondersteuning).

Als dit niet het geval is, kan een mantelzorgwoning gebouwd worden zonder vergunning. Veelal wordt er gebruik gemaakt van de regel bijgebouwen. In het besluit omgevingsrecht (BOR) staat aangegeven hoeveel er gebouwd mag worden. Daarvoor is het belangrijk dat eerst het achtererfgebied in kaart wordt gebracht. Aan de hand van de grootte hiervan kan middels een berekening worden bepaald hoeveel vierkante meter de mantelzorgwoning mag beslaan.

Indien de mantelzorgwoning zich buiten de bebouwde kom gaat bevinden mag er ongeacht de bebouwing 100m2 vergunningsvrij gebouwd worden. De enige criteria daar is dat er een medische verklaring of pré mantelzorg beleid is.

Subsidies en vergoedingen

Er bestaat geen officiële subsidie voor het bouwen van een mantelzorgwoning. Wel kan er een vergoeding aangevraagd worden via het WMO-loket of de WLZ (Wet Langdurige Zorg) waarmee de mantelzorgwoning deels kan worden gefinancierd. De enkele voorwaarde die hieraan vast zit, is dat de bewoner van de mantelzorgwoning hulp nodig heeft. Ouderdom komt niet in aanmerking voor een vergoeding van deze loketten.

Mantelzorgwoning verwijderen of leeghalen

Als de bewoner van de mantelzorgwoning definitief wordt verplaatst naar een andere woning, of als deze bewoner komt te overlijden, moet de vaste bewoner van de kavel ervoor zorgen dat er één van de drie voorzieningen verwijderd wordt. Denk hierbij aan de kookvoorzieningen, toilet of douche. Ook kan de vaste bewoner ervoor kiezen om de woning in het geheel te laten verwijderen, maar dit is geen verplichting. De mantelzorgwoning moet dan wel binnen de regels van vergunningsvrije bouwwerken vallen.

Bron: Goedverblijven.nl